Home I Historia I Obiekty I Fotografie I Dojazd I Zwiedzanie I Literatura I Archiwa Trasa turystyczna I Stan obecny I Kontakt I Podziękowania
		Budowę kompleksu w Jeleniu zlokalizowano w lesie położonym ok. 5 km na południowy wschód od Tomaszowa Mazowieckiego między drogą a linią kolejową Tomaszów-Opoczno. Bliźniaczy kompleks zbudowano 2,5 km na północ od Spały w miejscowości Konewka. Położony on jest przy bocznicy łączącej tartak w Konewce z linią kolejową Spała-Tomaszów. Wpływ na decyzję o budowie w tym miejscu stanowiska dowodzenia miała niewątpliwie stosunkowo dobrze rozwinięta sieć dróg (co nie było częste w przedwojennej Polsce). Istotnymi czynnikami były również: bliskość elitarnego letniska w Spale położonego w rozległym kompleksie leśnym, dogodne połączenia kolejowe ze Śląskiem i świeżo zagarniętym zapleczem gospodarczym w Centralnym Okręgu Przemysłowym oraz pobliskie lotnisko koło Glinnika (zbudowane niedługo przed wojną). Nie do pogardzenia były również lokalne zasoby surowców i miejscowy przemysł - tartaki (drewno szalunkowe, elementy baraków), cegielnie, kopalnie piasku i kruszyw budowlanych (np. w Białej Górze). Budowę rozpoczęto jako kolejną inwestycję firmy Askania wyspecjalizowanej w tego typu budowach w ramach Organizacji Todt. Początkowo na budowie zatrudniono ok. 1300 ludzi, głównie Niemców (choć przy pracach pomocniczych i w transporcie pracowała również niewielka grupa Polaków z Pomorza) . Byli oni zakwaterowani w budynku szkoły we wsi Białobrzegi (2 km od Jelenia) oraz w barakach w Tomaszowie Mazowieckim. Na budowy dowożeni byli autobusami i ciężarówkami. Później liczba zatrudnionych wzrosła do ok. 3000 ludzi. Jeden ze świadków mówi o 2000 umundurowanych Włochów dojeżdżających na budowę pod eskortą Niemców. Na teren budowy w Jeleniu doprowadzono z Tomaszowa linię energetyczną (do schronu w Białobrzegach była to linia napowietrzna, dalej biegł podziemny kabel zasilający), zbudowano bocznicę kolejową ze stacji Jeleń, ogrodzono teren o powierzchni ok. 200 ha drucianą siatką lub drutem kolczastym, a rejon przyszłej budowy dwumetrowym drewnianym płotem. Rozpoczęto wykopy pod fundamenty sięgające od 4 do 15 m poniżej poziomu ziemi . Prace budowlane prowadzono w dużym pośpiechu, a na teren budowy napływało wiele urządzeń mechanicznych: pompy, systemy wentylacji, stacjonarne silniki Diesla, generatory elektryczne, a także obrabiarki. Cały teren pokryto skomplikowaną, szeroko rozgałęzioną siecią kanalizacyjną. Z Tomaszowa drogami w kierunku Jelenia i Konewki transportowano na niskopodwoziowych przyczepach półkoliste stalowe elementy o dużej średnicy (prawdopodobnie płyty szalunkowe lub gotowe elementy konstrukcyjne zbrojenia). Trwało to od kwietnia do października 1940 r. Plany przewidywały wzniesienie w Jeleniu 350-cio metrowego (wg pomiarów geodezyjnych 354,90 m), żelbetowego tunelu-schronu o przekroju ostrołuku mającego szerokość przy podstawie 15 m i wysokość 9 m. Wzdłuż całego schronu biegł korytarz o wysokości 6 m, w którym między betonowymi peronami (rampami) położono tor kolejowy umożliwiający wjazd całego składu pociągu. Schron miał kształt łagodnego, regularnego łuku skręcającego w lewo, jedynie końcowa jego część (ok. 80 m) była prosta. Obok głównego tunelu znajdował się mniejszy korytarz podzielony na ciąg, połączonych ze sobą, pomieszczeń zabezpieczonych grodziami gazoszczelnymi. Z korytarza prowadziły cztery boczne wyjścia na zewnątrz. Mimo iż schron sprawia wrażenie jednolitej, monolitycznej bryły z betonu, to w rzeczywistości składa się z 16-stu segmentów (13 z nich ma długość 24 m, 3 są krótsze), między którymi pozostawiono szczeliny dylatacyjne. Obok schronu kolejowego, w połowie jego długości rozpoczęto budowę dwóch połączonych obiektów mających pomieścić kotłownię, urządzenia wentylacyjne i siłownię (generatory napędzane silnikami Diesla). Zespół siłowni łączyły ze schronem kolejowym trzy, równoległe do siebie, podziemne kanały techniczne. Dwoma poprowadzono instalacje technologiczne (rurociągi, okablowanie itp.), trzeci służył do nadmuchu powietrza ze stacji filtrów i nagrzewnic do schronu kolejowego.
		<<< I >>>
Copyright © 2005 bunkrowiec.com Kopiowanie materiałów bez zgody ich autorów zabronione Strona anlagemitte.bunkrowiec.com należy do portalu miłośników fortyfikacji bunkrowiec.com